Khi nấu các món như xương hầm, canh, rau luộc hay cháo, chỉ một phút lơ là là nước trong nồi sẽ tràn ra ngoài. Hiện tượng này xảy ra do nước trong nồi chứa một lượng không khí hòa tan nhất định. Khi đạt đến điểm sôi, độ hòa tan không khí trong nước giảm, nước nóng chuyển hóa từ dạng lỏng thành khí. Nhiệt độ càng tăng cao, độ hòa tan càng giảm, khí thoát ra càng nhiều và men theo thành nồi và nổi lên bề mặt nước. Càng sôi lâu lượng bọt nước trên bề mặt càng tăng lên. Nếu không để ý, nươc sẽ rất dễ tràn ra ngoài. Tuy nhiên, nếu bạn đặt một chiếc muôi gõ ngang miệng nồi, nước sẽ không bị trào ra ngoài.
Tại sao muôi gỗ có thể ngăn nước sôi trào ra ngoài?
Bong bóng nổi lên trong khi nước sôi là dạng không ổn định. Khi gặp một vật không hấp thụ nước chọc thủng bề mặt, bong bóng trong nồi nước sôi sẽ lắng xuống.
Chiếc thìa gỗ chính là vật không hấp thụ nước. Khi đặt ngang miệng nồi, bong bóng tiếp xúc với mặt thìa gỗ sẽ mất đi tính ổn định và vỡ ra.
Ngoài ra, bong bóng và bọt tạo ra từ nước sôi còn chứa nhiều hơi nước. Khi đó, bong bóng chạm vào một vật có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ sôi của nước, hơi nước sẽ nhanh chóng ngưng tụ lại và trở về dạng lỏng. Lúc này, bong bóng sẽ bị vỡ. Thìa gỗ có nhiệt độ thấp hơn 100 độ C (nhiệt độ sôi của nước) sẽ làm các bong bóng vỡ ra, hơi nước ngưng tụ thành dạng lỏng.
Lưu ý, nếu sử dụng thìa kim loại thay cho thìa gỗ, kết quả sẽ hoàn toàn khác. Kim loại có khả năng dẫn nhiệt tốt hơn gỗ nên nếu đặt ngang miệng nồi, nó sẽ nhanh chóng lên, thậm chí còn nóng nhanh hơn cả nước trong nồi. Do đó, bong bóng nổi lên trong lúc nước sôi tiếp xúc với bề mặt vừa nóng vừa trơn nhẵn của thìa kim loại sẽ tràn ra ngoài rất nhanh.
Vì vậy, nếu muốn ngăn nước trào ra khỏi nồi trong lúc nấu, bạn phải dùng thìa gỗ. Dù vậy, vẫn phải chú ý rằng thìa gỗ cũng sẽ tăng nhiệt độ dần dần và đạt đến nhiệt độ bằng với nhiệt độ của nồi. Khi đó, nó sẽ không có tác dụng ngăn nước trào ra ngoài nữa. Do đó, bạn vẫn phải để ý đến nồi thức ăn mà mình đang nấu.
Các cách khác ngăn nước trong nồi trào ra ngoài
Ngoài cách đặt một chiếc muôi gỗ lên trên miệng nồi, có một số cách khác sẽ giúp ngăn nước trong nồi trào ra ngoài.
Bạn có thể thổi lên bề mặt nồi nước đang sôi để làm vỡ các bong bóng trong nồi (do hơi thở của chúng ta có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ sôi của nước).
Bạn cũng có thể sử dụng ít nước hơn để dễ dàng xác định tốc độ sôi của nước và có thể kịp thời điều chỉnh là nhiệt độ. Sau đó, nếu cần thêm nước, bạn có thể thêm nước vào nồi nếu cần thiết.
Ngoài các cách trên, bạn hãy thêm một ít muối vào nước, nhất là khi nấu mì ống. Muối làm thay đổi nhiệt độ sôi của nước. Thêm nhiều muối thì nước sẽ không sủi bọt cao nữa.